حامد جعفری: مخاطب کودک صدایش به جایی نمی رسد
به گزارش دانلود باران، تهران (پانا) - حامد جعفری معتقد است اگر نظام فراوری و عرضه در حوزه فیلم کودک به درستی تنظیم و مدیریت گردد قطعاً تقاضای جدی موجود را می تواند تا حد خوبی پوشش دهد و اگر برای این حوزه چاره ای اندیشیده نگردد و برای بچه ها فیلمی نداشته باشیم، بچه ها مجبورند که به تماشای آثار خارجی بنشینند.
اعظم پویان - در این گفت وگو حامد جعفری از تجربه ساخت انیمیشن شاهزاده روم سخن گفت و اینکه چطور شاهزاده روم در سال93 در جشنواره فیلم فجر و در اکران توانست پیروزیت هایی زیادی را کسب کند، موضوعی که منجر به حضور 8 انیمیشن در جشنواره فجر سال بعد از آن شد.
حامد جعفری، فیلم ساز کودک و انیمیشن ساز کشورمان درباره شرایط سینمای کودک در ایران به پانا گفت: سینمای کودک مانند بقیه شقوق(گونه ها) سینمایی دارای یک نظام فراوری، عرضه و تقاضا است. اما در بقیه حوزه های سینما، چون شناخت دقیق تری از گروه های مخاطب وجود دارد و برای آنها فکر و اندیشه معین داریم لذا وقتی برای شان فیلم می سازیم در جذب مخاطب پیروز تر خواهیم بود، اما متأسفانه برای بچه ها، کمتر دغدغه دنباله داری وجود دارد و همین باعث می گردد که فکر و اندیشه معینی برای فراوری آثار کودک وجود نداشته باشد و عموماً هم بازخورد درستی از این گروه مخاطب گرفته نمی گردد، لذا در عمل هم پیروزیت های محدودتری در اکران کسب شده است. به نوعی شاید بتوان گفت که بچه ها تنها مخاطبینی از سینمای کشور هستند که صدای شان عملاً به جایی نمی رسد و عموما کسی هم خیلی پیگیر حقوق بچه ها نیست. البته عده ای مدعی این هستند که سینمای کودک خیلی توان رقابت با آثار بزرگسال و کسب پیروزیت در سینما را ندارد، ولی حتی مستقل از پیروزیت آثار شاخص سال های اخیر، اگر به درستی به تاریخ سینمای کشور نگاه کنیم، می بینیم ما بالاخره در دهه شصت فیلم های کودک زیادی داشتیم که استقبال خوبی هم از آنها می شد و همین نشان می دهد که اگر زنجیره درستی از فراوری، عرضه و تقاضا وجود داشته باشد و فراوری و عرضه به درستی رخ داده و درست مدیریت گردد، مخاطب هم با ما همراهی خواهد نمود و حتی از بعضی از کمبودها و ضعف ها عبور می نماید.
اگر فراوری و عرضه فیلم کودک هدفمند طراحی و مدیریت گردد، تقاضای موجود را پوشش می دهد
این فیلم ساز کودک با اشاره به اینکه در سال های اخیر هستند فیلم های کودکی که واقعاً برای کودک ساخته شده و علی رغم ضعف هایی که داشته اند، اتفاقاً مورد استقبال مخاطب هم قرارگرفته اند، اظهار کرد: فیلم کودکی که نه فقط به نام کودک، بلکه واقعاً برای مخاطب کودک ساخته شده باشد و به درستی هم برای عرضه آن برنامه ریزی و اقدام گردد (صرف نظر از ایرادات و اشکالاتی که به هر کاری ممکن است وارد باشد) به نظرم از استقبال بچه ها و خانواده هایشان برخوردار خواهد شد.
عموماً فیلم هایی که اسم کودک دارند برای کودک نیست
این فیلم ساز حوزه کودک درباره عدم استقبال سینماگران از فعالیت در حوزه فیلم سازی برای کودک گفت: سینماگران ما به سمت فیلم سازی در حوزه کودک نمی فرایند چون گردش مالی این حوزه هنوز به درستی شکل نگرفته و سینماگران برایشان ورود به این عرصه با توجه به وقت و زمان و کوششی که می نمایند، ارزان نیست. البته باید به این هم اشاره کنم که این تصور در حالی در فکر بعضی از همکاران ما شکل گرفته است که عموماً فیلم های با اسم کودک که برای کودک نبوده اند و برای مخاطب هم جذابیتی نداشته اند باعث رکود و عدم شکل گیری یک زنجیره درست از عرضه و تقاضا و صدمه به سینمای کودک و نوجوان شده اند و یا در بعضی موارد هم بااینکه فیلم واقعاً فیلم کودک بوده، اما چون برنامه ریزی منطقی، کوشش کافی و مدیریت درست برای عرضه آن نشده نهایتاً باعث عدم پیروزیت اثر شده است. به بیان ساده تر اگر ما برای کودک به درستی فیلم بسازیم و درست هم فرایند عرضه آن را برنامه ریزی و مدیریت کنیم، باید منتظر پیروزیت باشیم کما اینکه آثار مختلفی همین جهت را پیموده و پیروزیت کسب نموده اند. لذا می بینیم چون عدم پیروزیت ها در سال های اخیر به دلایلی که ذکر شده از پیروزیت ها بیشتر بوده است، نهایتاً این حس را در فیلم سازان کودک و سرمایه گذاران ایجاد نموده که برآیند سینمای کودک، سینمای پیروزی نبوده و همین عامل هم باعث شده است تا دغدغه بعضی از همکاران ما نسبت به این عرصه مهم کمتر گردد. اما باید توجه داشت که سینما بنا داشته و دارد تا با سرگرم کردن به انسان های پیغام منتقل کند و در تربیت آنها نقش ایفا نماید و طبیعتاً از سینماگران باتجربه که با کارنمودهای این صنعت آشنایی بیشتری دارند، توقع بیشتری هم برای ورود به عرصه فیلم سازی برای کودک وجود دارد. چراکه بچه ها به اسم بخش مهمی از مخاطبان سینما آمادگی بیشتری برای دریافت بهتر و عمیق ترپیغام دارند، لذا من فکر می کنم ما هرروز که فیلمی برای بچه ها نمی سازیم، درست مثل این است که عملاً یک فرصت مهم را از خودمان سلب نموده باشیم.
حامد جعفری گفت: البته انصاف این است که تا حدی به همکارانمان حق هم بدهیم، چون وقتی سینماگران این احساس را داشته باشند که اگر در حوزه کودک فیلم بسازند، احتمالاً فیلم شان به درستی دیده نخواهد شد، طبیعی خواهد بود که با تمام دغدغه هایی که دارند به سراغ فیلم کودک نفرایند و ترجیح بدهند به جای ساخت فیلم های کودک به سراغ ساخت فیلم هایی بفرایند که در عرف سینمای امروز کشور دارای تعریف، چارچوب و صندلی فکری بهتری است و فعالین عرضه هم از صنف تبلیغات تا سینماداران و پخش نمایندگان همه فهم نسبتاً مشترک برای عرضه صحیح و فروش آن دارند.
باید یک نظام معین طراحی کرد تا به بازگشت سرمایه در حوزه کودک یاری کند
تهیه نماینده فیلشاه اضافه نمود: بخشی از این اِشکال که عرض کردم، به نهادهای حاکمیتی فعال در حوزه فرهنگ مربوط است. بعضی از این نهادها با سرمایه گذاری های اشتباهی که داشته اند به این موضوع دامن زده اند، مثلاً وقتی می خواستند انیمیشن بسازند یا فیلم کودک بسازند، به سراغ فردی رفته اند که تجربه درستی نداشته یا مملو از تجربه های شکست خورده بوده، یعنی سراغ اشخاصی رفته اند که علی رغم هزینه های هنگفتی که روی دست سرمایه گذار می گذارند، به علت بی تجربه بودن و یا به علت عدم شناخت صحیح (که باعث شکست های مختلف ایشان شده) اثری می سازند که مورد استقبال مخاطب قرار نمی گیرد و آن دستگاه و نهاد فرهنگی هم درنهایت این طور نتیجه می گیرد که سینمای کودک جواب نمی دهد. بخش دیگری از اشکال هم مربوط به سیاست گذاری های کشور در حوزه فرهنگ است. در همه جای جهان آفرهای جذابی برای استودیوها و فیلم سازانی که در حوزه کودک فعالیت می نماید در نظر گرفته می گردد تا هیچ وقت سینمای کودک جذابیت های مالی خودش را از دست ندهد، اما متأسفانه مسئولین در اینجا برای این موضوعات کمتر برنامه ریزی داشته اند و همین امر هم سبب شده تا جذابیت مالی سینمای کودک کمرنگ تر باشد. برای مثال می گردد برای اکران فیلم های کودک شرایط ویژه ای در نظر گرفت و مثلاً فیلم های کودک خارج از صف اکران روی پرده سینما بفرایند یا مثلاً وقتی سقف تعداد هفته ای نمایش وجود دارد، می گردد برای فیلم کودک تعداد هفته بیشتری در نظر گرفت. و به طورکلی باید یک نظام معین طراحی کرد تا امید به بازگشت سرمایه فیلم سازانی که در حوزه کودک کار می نماید، بیشتر گردد.
اگر برای بچه ها فیلم نسازیم باید بنشینید و آثار خارجی را دیدن نمایند
تهیه نماینده پرفروش ترین انیمیشن های تاریخ سینمای ایران گفت: ما باید از اتفاقات مختلف درس بگیریم، مثلاً انیمیشن شاهزاده روم که در سال 93 توانست به جشنواره فیلم فجر راه یافته و در این جشنواره پیروزیت هایی را کسب کند، بعد از مدتی راهی اکران سینمایی شد و توانست پیروزیت های بسیار خوبی را در اکران سینمایی هم کسب نماید و نصاب جدیدی را در سینمای انیمیشن کشور ثبت کند و به اسم پرفروش ترین انیمیشن های تاریخ سینمای ایران شناخته گردد. این اتفاق موضوعی بود که به عقیده کارشناسان انگیزه ایجاد کرد تا سال بعد از آن، 8 فیلم بلند انیمیشن راهی جشنواره فجر شوند. مقصودم از این مثال این بود که اگر سازوکار درست و دقیقی طراحی گردد و الگوهای پیروزی هم وجود داشته باشند، دغدغه مندان خودشان به این حوزه ورود می نمایند و نیازی نیست نهادهای فرهنگی بخواهند خودشان مستقیماً در فراوری سرمایه گذاری نمایند،آن هم سرمایه گذاری هایی که تا امروز عموماً از آنها تجربه خوبی به دست نیامده است و عملاً منابع در اختیار کسانی قرار گرفته که خیلی صلاحیت لازم را نداشته اند.
وی اضافه نمود: اصل ماجرا این است که در شکل گیری یک نظام ارزان، نهادهای فرهنگی باید به جای ورود مستقیم به کمپانی های بخش خصوصی به سرمایه گذارهای این حوزه یاری نمایند و حداکثر اگر می خواهند سلیقه موردنظرشان غالب گردد، باید از آن سلیقه و جریان به نحو مطلوب حمایت های ساختاری مربوط به فرایند تبلیغ و عرضه انجام دهند، نه اینکه خودشان مستقیماً در فراوریات سرمایه گذاری نمایند و تجربه های شکست خورده را قبلی را تکرار نموده و ناامیدی را به سینماگران کودک تزریق نمایند.
جعفری اسم کرد: به نظر می رسد که بعد از دهه 60 مدیران فرهنگی چندان علاقه مند به سرمایه گذاری و ایجاد یک نظام و ساختار معین برای رونق سینمای کودک ندارند و حتی بعضاً شنیده می گردد که اگر فیلم کودک نداشته باشیم اتفاق عجیبی رخ نخواهد داد، چون بچه ها می توانند فیلم خارجی ببینند. متأسفانه به این توجه نمی گردد که بیش از 25 درصد جامعه ما گروه سنی بین 5 تا 16-17 سال هستند، درواقع حدود یک چهارم جامعه که متأسفانه خیلی در حوزه فرهنگ دیده نمی شوند و برای آنها برنامه ریزی و اقدام معینی وجود ندارد ولی به محض اینکه فیلم طنز یا فیلم اجتماعی و غیره کم ساخته گردد (که آنها هم البته در جای خودشان مهم است) سریعاً مدیران واکنش نشان می دهند و نسبت به سرمایه گذاری اصلاح ماجرا اقدام می نمایند. به نظرم از بین همه مسائل، بتوانیم همین مشکل را مرتفع کنیم، رفته رفته فرایندها به سمت اصلاح و بهبود شرایط پیش خواهد رفت.
منبع: خبرگزاری پانا